“Gibrid Noorganik-Organik Perovskit Quyosh Xujayralari Bilan Kosmosda Engil, Barqaror va Samarali Yorug‘likni Yig‘ish” Loyihasi

O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasining Polimerlar kimyosi va fizikasi instituti olimlari tomonidan “Tinchlik va Xavfsizlik Yo‘lidagi Fan” (SPS) NATO dasturi doirasida “Gibrid noorganik-organik perovskit quyosh xujayralari bilan kosmosda engil, barqaror va samarali yorug‘likni yig‘ish” loyihasi topshirildi. Ushbu tashabbus kosmik qurilmalar uchun energiya echimlarini inqilob qilish va texnologik imkoniyatlarni sezilarli darajada oshirishga qaratilgan.

Loyihaning rahbari, Polimerlar kimyosi va fizikasi instituti “Nanokompozit polimer materiallari” laboratoriyasi mudiri, professor Ashurov Nig‘mat Rustamovich, Germaniyaning Vuppertal universiteti professori Tomas Ridl bilan hamkorlikda ilmiy tadqiqotlar olib boradi.

Loyihaning asosiy maqsadi gibrid perovskit quyosh batareyalarini (PSC) ishlab chiqishdir. Ushbu batareyalar so‘nggi 15 yil ichida yuqori samaradorlik, engil dizayn va tejamkorlik tufayli jahon olimlarining e’tiborini tortdi. Asosiy vazifa — quyosh xujayralarini kosmik muhitning talablariga moslashtirib, sun'iy yo'ldoshlar va kosmik kemalarni samarali energiya bilan ta’minlashdir. Bu loyiha ayni paytda juda muqaddas, chunki koinotni o‘rganishda energiya manbalariga talab ortib bormoqda.

An’anaviy quyosh texnologiyalari Yerda samarali ishlasa-da, ular kosmosdagi yuqori radiatsiya va haroratning katta o‘zgarishiga qarshi optimal ishlamaydi. Tadqiqotlar gibrid perovskit quyosh xujayralarining barqarorligi va samaradorligini oshirish, shuningdek, eng ekstremal sharoitlarda ham ularning ishonchli ishlashini ta’minlashga qaratilgan.

Loyiha, NATO strategik ehtiyojlari uchun energiya texnologiyalari sohasidagi yutuqlarni tezlashtirishi va harbiy va fuqarolik ilovalarini osonlashtirishi kutilmoqda. Perovskit materiallarining engil va moslashuvchanligi kosmik kemalarni ishga tushirish xarajatlarini kamaytirish va kelajakdagi kosmik missiyalar uchun energiya ishlab chiqarish imkoniyatlarini yaxshilashga yordam beradi. Ushbu tashabbus, shuningdek, xalqaro hamkorlik va sohada tajriba almashish imkoniyatlarini rivojlantirishi kutilmoqda.

Sana:27.03.2025