Kimyo, fizika va polimer texnologiyasi muammolari, shu jumladan nanofan sohasi bilan shug'ullanadigan yagona ixtisoslashtirilgan ilmiy markaz. Tashkil etilgan yili – 1979-yilda OʻzSSR FA Polimerlar kimyosi boʻlimi ilmiy-tadqiqot instituti huquqi bilan tashkil etilgan (OʻzSSR Fanlar akademiyasi 1979-yil 23-fevraldagi 27-son qarori va Kengash qarori). O'zSSR vazirligining 1979 yil 11 iyuldagi 479-son). O‘zbekiston Respublikasi Vazirlar Kengashining 1981-yil 7-iyuldagi 543-sonli qaroriga muvofiq O‘zbekiston Respublikasi Fanlar akademiyasi Polimerlar kimyosi va fizikasi institutiga aylantirildi.
Istiqbolli polimerlar sintezi laboratoriyasi
Akademik Rashidova S.Sh rahbarligida 1990 yilda istiqbolli polimerlar sintezi laboratoriyasi tashkil etildi, laboratoriya biologik faol, tabiiy polimerlarni sintez qilish va modifikatsiyalashning ilmiy asoslarini yaratishga, suvda eruvchan polimerlar va aralashmalarning strukturaviy xususiyatlarini fizik-kimyoviy usullar majmuasi yordamida o'rganishga bag'ishlangan tadqiqotlar olib boradi.
Bu turli omillarga bog’liq xolda ularning molekulyar tuzilishi va supramolekulyar tuzilishi to'g'risida ma'lumotlarni olish, shuningdek ularni tibbiyot, agrosanoat kompleksi, shuningdek, farmakologiya, biotexnologiya va b. sohalar uchun taklif qilish imkonini beradi (k.f.n. Milusheva R.Yu., k.f.n. Aximbetova G.D., k.f.n. Avazova O.B., PhD Pirniyazov Q.Q., PhD Raxmanova V.N., PhD Bekchanov I.K. va b.). Laboratoriyada o‘simliklarni kimyoviy himoya qilish vositalarining polimer preparativ shakllarini yaratish, polimerlarning tirik organizmlar bilan o‘zaro ta’sirini o‘rganish, polimerlarning urug‘larga biologik ta’sir qilish mexanizmlari va bu o‘zaro ta’sirni tartibga solishning istiqbolli ilmiy yo‘nalishlari bo‘yicha ilmiy izlanishlar muvaffaqiyatli olib borilmoqda. mahalliy polimerlar, o'simlik xomashyo manbalari asosida tabiiy polisaxaridlar, ularning hosilalari asosida yangi avlod nanostrukturali polimer preparatlarini yaratish va xalq xo'jaligining turli tarmoqlarida qo'llanilishi.
Ilmiy yunalishi: 1. Ipak sanoati chiqindilarini qayta ishlash orqali xitin, xitozan va oqsil ishlab chiqarishning chiqindilarsiz kompleks texnologiyasi ishlab chiqildi. 2. Xitozanning suvda eruvchan hosilalari: sulfat, askorbat, sitrat va karboksimetil xitozan sintez qilindi. 3. Yangi regional xomashyo manbayi - Orol dengizi sistalaridan xitin va xitozanni ajratib olish o'zlashtirildi. 4. Qishloq xo‘jaligi ekinlari (g’o’za, bug‘doy, sholi, makkajo‘xori, sabzavot va poliz) urug‘larini stimullovchi ta’sirga ega bo‘lgan mahalliy ishlov berish vositasi – UZXITAN preparati yordamida kapsulalash usulida urug’larni ekish oldidan tayyorlashning ekologik toza texnologiyasi ishlab chiqildi. 5. Baliqchilik uchun oqsil va xitozan Bombyx mori asosida preparat olishning texnologiyasi ishlab chiqildi. 6. O‘simliklar muhofaza qilish va karantini agentligida ro‘yxatdan o‘tgan “Askorhit” va “Nanoaskorhit” preparatlari va preparativ shakllarini ishlab chiqarish texnologiyasi yaratildi.
ilmiy ishlar: 2020 В.А. Александрова, О.Б. Кличева, А.М. Футорянская, С.Ш. Рашидова Нанокомпозиты на основе N-карбоксиметил хитозана и наночастиц серебра // Высокомолекулярные соединения. 2020 г. О.B.Klicheva., S.Sh. Rashidova Production of micro- and nanoparticles of Bombyx mori Pirniyazov K.K., Rashidova S.Sh. “Study of the kinetic of formation chitosan ascorbate Bombyx mori” , Bulletin of the Karaganda University, Chemistry Series, N 3(99)/2020 Vazira N. Rakhmanova*, Sayyora Sh. Rashidova Molecular-Weight Characteristics of Chitosan Sulfate Bombyx mori// Journal of Scientific and Engineering Research, 2020, 7(8):57-60 (I.F. 0. 543 ) Монография Р.Ю.Милушева, О.Б.Авазова, С.Ш.Рашидова «Белок из куколок тутового шелкопряда Bombyx mori L. Выделение, свойства, применение», Ташкент, изд-во «ФАН», Академия наук Республики Узбекистан, 2020, 216 с., 2021 Pirniyazov K.K., Tixonov V.E., Rashidova S.Sh. Synthesis and properties of oligochitosan ascorbate from Bombyx mori // Bulletin of the Karaganda University CHEMISTRY Series. No. 1(101) 2021, P. 91-98. (WOS and SCOPUS) Rakhmanova V.N., Rashidova S.Sh. Formation kinetics of chitosan chitosan sulfate Bombyx mori in the presence of sulfating agents // International Scientific Journal Theoretical & Applied Science, –Philadelphia, USA. -2021, 09 (101), -P. 407-415 Doi: https: //dx.doi.org/10.15863/TAS (indexed: Clarivate analytic.) IF SJIF 7.184. Pirniyazov K.K., Rashidova S.Sh. Studying the kinetics of the acid hydrolysis reaction and structural characteristics of low-molecular chitosan Bombyx mori // International scientific journal theoretical & applied science. –Philadelphia, USA. -2021. –Vol. 06 (98). –P. 466-471. (indexed: Clarivate analytic. Doi: 10.15863/TAS) IF SJIF 7.184. 2022 Рашидова С.Ш., Пирниязов Қ.Қ. “Наноаскорбат хитозан Bombyx mori: синтез, структура и свойства”, Ташкент, 2022, 176 с. Рашидова С.Ш., Пирниязов Қ.Қ. “Наноаскорбат хитозан Bombyx mori: синтези, тузилиши ва хоссалари”, Ташкент, 2022, 182 б. Фахрутдинов М.З. Ўзбекистонда субтропикселекцияси. Ўзбекистон нашрёти, Тошкент, 2022 й, С. 207. патент № IAP 07213 от 30.12.2022. Byul., № 12-2 « Способ получения белка из отходов производства шелка» Рашидова С.Ш., Милушева Р.Ю., Авазова О.Б. Ўзбекистон Республикасининг “Селекция ютуғлари тўгрисида”, Ўсимлик навига № NAP ПАТЕНТ 00379. Тошкент, 19.01.2022 й. Статьи международные: Avazova, O.B., Milushevа, R.Yu., Nurgaliev, I.N., Rashidova, S.Sh. , «Polymolecular Complexes of Chitosan with the Bombyx Mori Protein». Bulletin of the University of Karganda – Chemistry. № 3(107)/2022, p.87-101, Special Issue “Speciality Polymers in Oil Industry, Bio-, Nanotechnology and Medicine” Scopus, https://doi.org/10.31489/2022Ch3/3-22-22 R. Yu. Milusheva, S. Sh. Rashidova Obtaining chitosan nanoparticles from Bombyx mori//Russian Chemical Bulletin volume 71, No. 2, pр. 232–239, February 2022. Impact factor 1.220 (2021) R. Yu. Milusheva, S.Sh. Rashidova Chitosan-based Nanosystems as Drug Carriers // Organic Polymer Material Research | Volume 04 | Issue 01 | June 2022 PP.24-37 Impact factor 1.3 DOI: https://doi.org/10.30564/opmr.v4i1.4644 Fakhriddinov M.Z., Rashidova D.K. Citrus Selection Achievement in Uzbekistan. J undishapur Journal of Microbiology. 2022 Vol. 15, No.1. Р. 8077-8081 2023 K. K. Pirniyazov, I.N. Nurgaliev, S. Sh. Rashidova Reaction of the formation of chitosan nanoascorbate Bombyx mori and computer simulation of its structure // Intelligent Biotechnologies of natural and synthetic biologically active substances. XIV Narochanskie readings. AIP conference proceedings. -2023. –vol. 2931. Pp. 060002-1-060002-9. https://doi.org/10.1063/5.0182628 in Scopus and WOS A.R.Kurbanov, S.Sh. Rashidova, R.Yu. Milusheva, N.O.Titova «Evaluation of the Influence of a Polymolecular Complex Based on Protein with Chitosan on the Growth and Survival of Carps (Cyprinus Carpio) Grownin A Flowing Pond», A Journal for New Zealand Herpetology, BioGecko, Vol. 12, Issue 01 2023, ISSN NO: 2230-5807 WOS, IF-1.528 2024 R. Yu. Milusheva, *, G. D. Akhymbetova, and S. Sh. Rashidova «Obtaining Chitosan from Chitine-Containing Raw Materials in Uzbekistan and Research on Antimicrobial Properties», ISSN 0003-6838, Applied Biochemistry and Microbiology, 2024, Vol. 60, No. 2, pp. 216–225. © Pleiades Publishing, Inc., 2024. DOI:10.1134/S0003683824020108 https://link.springer.com/epdf/10.1134/S0003683824020108 Пирниязов К.К., Милушева Р.Ю., Рашидова С.Ш. Получение нановолокон на основе хитозана и аскорбиновой кислоты и их перспективы в применении // Вестник ФерГУ N 3, С.29-37, 2024 г. Ikram Bekchonov, Pirniyazov K.K., Akhimbetova G.Zh., Rashidova S.Sh. Production Technology of Chitosan Nanoascorbate Bombyx Mori, NATURALISTA CAMPANO , Volume 28 Issue 2, 2024, Р.259-264,
